Ο Γιάννης Μιχαλόπουλος κι η ομάδα του αποφασίζουν φέτος να ασχοληθούν με την ασχήμια και τις κοινωνικές της αντανακλάσεις.Είναι άραγε κοινωνική καταδίκη, κατάρα ή «θείο δώρο»;

Επιλέγουν την δραματουργία του John Millington Synge και καταδύονται στο «Πηγάδι Των Αγίων» για να φέρουν αντιμέτωπους τους εαυτούς τους και το κοινό με την κρίσιμη επιλογή η οποία τοποθετεί έναν άνθρωπο μέσα στην κοινωνία ή έξω απ’ αυτήν, επισύροντας τα ανάλογα τιμήματα στην κάθε περίπτωση.

Ο σκηνοθέτης μιλάει στο «Επί Σκηνής» για τον συγγραφέα, το έργο, την ομάδα και τις δυναμικές της ανθρώπινης φύσης.

Μιλήστε μου για τον John Millington Synge και το «Πηγάδι Των Αγίων»,  ένα έργο όχι ιδιαίτερα γνωστό που δεν έχω διαβάσει.

Είναι ένας συγγραφέας που δεν έχει περάσει απαρατήρητος στην Ελλάδα. Μπορεί τα έργα του να μην έχουν ανέβει πολλές φορές στη χώρα μας αλλά έχουν μεταφραστεί και διαβάζονται. Έζησε μόνο 38 χρόνια και παρόλο που πέθανε πρόωρα το έργο του   τον καθιέρωσε ως τον κορυφαίο δραματουργό της Ιρλανδίας. Σπούδασε στο Τρίνιτι Κόλετζ του Δουβλίνου, όπου αργότερα θα σπουδάσει και ο Σάμουελ Μπέκετ, του οποίου  θεωρείται και δάσκαλος στη θεατρική γραφή.

Το «Πηγάδι των Αγίων» είναι ένα έργο  που δεν έχει ανέβει πολλές φορές στην Ελλάδα. Για την ακρίβεια μόλις μια από το ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας σε σκηνοθεσία Κοσμά Φουντούκη. Εμείς αποφασίσαμε να το ανεβάσουμε για πρώτη φορά στην Αθήνα γιατί μας έκανε μεγάλη εντύπωση η διεισδυτικότητα πάνω στο θέματα που διαπραγματεύεται. Πρόκειται για ένα έργο που μιλάει για θέματα όπως ο κοινωνικός αποκλεισμός,  ο τρόπος που μια κοινωνία αντιμετωπίζει τις ιδιαιτερότητες αλλά κυρίως διαχειρίζεται το θέμα της επιλογής που πρέπει όλοι άνθρωποι να κάνουν έστω μια φορά στην ζωή τους και αφορά στο αν θα ζήσουν εντός ή εκτός κοινωνίας μαζί με όλα τα συμπαρομαρτούντα που καθορίζει η κάθε επιλογή.

Ποιες είναι οι συγγένειες και ποιες οι διαφορές με το έργο του Σάμουελ Μπέκετ «Περιμένοντας τον Γκοντό»;

Ουσιαστικά οι ήρωες του «Περιμένοντας τον Γκοντό» είναι απόγονοι αυτών από το «Πηγάδι των αγίων». Πρόκειται για ανθρώπους απαγκιστρωμένους από κάθε κοινωνικό περιορισμό και κάθε κοινωνική διαστρωμάτωση. Είναι αλήτες οι οποίοι όμως  διεκδικούν το δικαίωμα να απορρίψουν εκείνοι πρώτοι τον κόσμο πριν τους απορρίψει αυτός. Η διαφορά των δυο έργων  είναι ότι οι ήρωες του Synge λειτουργούν σ’ ένα πιο ρεαλιστικό επίπεδο από αυτούς του Μπέκετ. Συγχρωτίζονται με έναν κοινωνικό περίγυρο ο οποίος απουσιάζει τελείως από τον Μπέκετ.

Πως αντιλαμβάνεστε εσείς την φυγή σε φανταστικούς κόσμους και ποια η συγγένεια αυτής της απόδρασης με την θεατρική πράξη;

Η φυγή σε φανταστικούς κόσμους μπορεί να μην είναι τόσο ειδυλλιακή όσο φαντάζει. Ίσως είναι μια άμυνα που χρησιμοποιούμε όταν τα περιθώρια στενεύουν. Ίσως επίσης να έχει να κάνει με την έλλειψη δύναμης των ανθρώπων να στηριχτούν στα πόδια τους και να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα. Το θέατρο από την άλλη είναι ένας τρόπος έκφρασης. Άνθρωποι που κρύβουν θησαυρούς μέσα τους βρήκαν το θέατρο σαν δίοδο για να εξωτερικεύσουν αυτούς τους θησαυρούς, ερμηνεύοντας φανταστικά πρόσωπα και καταστάσεις. Το θέατρο ως έκφραση λοιπόν αποτελεί σίγουρα  μια δίοδο φυγής  σε φανταστικούς κόσμους αλλά και ενός είδους «αποκούμπι» στην αναπηρία να εκφραστούμε με άλλο τρόπο. Εκεί έγκειται νομίζω και η διαφορά ενός καλού κι ενός κακού ηθοποιού.

Πως μπορεί μια κατάρα να γίνει θείο δώρο κι ένα θείο δώρο να εξελιχτεί σε κατάρα;

Φοβάμαι πως όλα αυτά είναι παιχνίδια του μυαλού. Έχει να κάνει πολύ με την απληστία που υπάρχει στο χαρακτήρα κάθε ανθρώπου. Ανάλογα με το πόσο έχει προσπαθήσει να τιθασεύσει αυτό το θηρίο της απληστίας  που έχει μέσα του γραμμένο γενετικά, ο  άνθρωπος, τόσο μπορεί να εκτιμήσει τα γεγονότα σαν κατάρες ή θεία δώρα.

Πως βιώνετε την πραγματικότητα γύρω μας σήμερα; Έχετε μπει στον πειρασμό για μια απόδραση σε φανταστικούς κόσμους σαν αντίβαρο της σύνθλιψης από την γενικότερη κρίση;

Ναι έχω έντονα  αυτήν την διάθεση αλλά προσπαθώ να την αντιπαρέλθω καθώς δεν είναι κάτι που με κάνει περήφανο. Δεν ζηλεύω τους ανθρώπους που είναι κλεισμένοι στον κόσμο τους. Προτιμώ αυτούς που τα βάζουν με θηρία κι ας ξέρουν πως θα χάσουν.

Μιλήστε μου για την ομάδα «Οίστρος» και την δράση της;

Η εταιρεία Θεάτρου «ΟΙΣΤΡΟΣ» συστάθηκε το 2010 με αφορμή την παράσταση του Νίκου Τσιφόρου «Η Πινακοθήκη των Ηλιθίων». Εγώ και η Μαργαρίτα  υπήρξαμε συμμαθητές στην σχόλη και από τότε συνεργαζόμαστε σε διάφορες παραγωγές έχοντας κοινούς κώδικες οι οποίοι μας κάνουν να κερδίζουμε χρόνο. Επίσης ο Χρήστος  και η Μαργαρίτα συνεργάζονται στην ομάδα PLAYBACK  Ψ του Λ. Γιώτη.  Φέτος συνεργαζόμαστε για πρώτη φορά με την Ιώ  και τον Γιάννη με τους οποίους δημιουργήσαμε έναν πολύ καλό σύνδεσμο που μας βοηθά να συνεργαζόμαστε χωρίς προστριβές.

Πως αντιμετωπίζει η ομάδα το θέμα της παραγωγής και ποια ανταπόκριση έχει στο κοινό;

Η ομάδα δεν έχει επιχορηγηθεί ποτέ από κάποιο δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα. Εν τούτοις, με τους όποιους δικούς μας πόρους, προσπαθούμε να δημιουργούμε αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας για όλους τους συντελεστές. Μέσω του θεάτρου δεν μπορούμε να βιοποριστούμε, γι’ αυτό δουλεύουμε και σε άλλες δουλειές. Δημιουργώντας όμως ενδιαφέρουσες παραστάσεις έχουμε καταφέρει να κερδίσουμε ένα κοινό το οποίο μας στηρίζει σε κάθε μας παραγωγή και «βάζει τις ρόδες μας σε ράγες» για να μπορούμε κάθε χρόνο να δημιουργούμε κάτι καινούργιο.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι από κάποιες παραστάσεις που δώσαμε το πρώτο τριήμερο του Μαρτίου στο Δημοτικό Θέατρο Καλλιθέας. Ο κόσμος την πρώτη μέρα ήρθε διστακτικά καθώς δεν ήξερε τι θα δει, την δεύτερη μέρα διπλασιάστηκε και τη τρίτη σχεδόν γέμισε το θέατρο καθώς η παράσταση ακούστηκε από στόμα σε στόμα και δημιούργησε ένα ενθουσιώδες κοινό που ανταπέδωσε τον κόπο μας.

Ποια είναι η γνώμη σας για το «Επί Σκηνής»;

Το «Επί Σκηνής» είναι ένα site που έχει πολύ ενδιαφέρον καθώς δεν αρκείται στα προφανή αλλά προσπαθεί  να εμβαθύνει στο θολό τοπίο του ελληνικού θεάτρου.

Επίσης δίνει βήμα σε νέους ανθρώπους και ομάδες που ανοίγουν μια νέα διαδρομή στα θεατρικά πράγματα επιλέγοντας να μην ακολουθήσει την βαρετή πεπατημένη. Εύχομαι η φυσιογνωμία του site να παραμείνει αναλλοίωτη και να συνεχίζει να μας προσφέρει ενδιαφέρουσες προτάσεις.

Η ιστορία -σαν παραμύθι- του έργου

Ο Μάρτιν και η Μαίρη Ντουλ είναι ένα ζευγάρι τυφλών ζητιάνων, οι οποίοι πιστεύουν ότι είναι όμορφοι, παρασυρμένοι από τα ψέματα των συγχωριανών τους. Στην πραγματικότητα όμως είναι κακόμοιροι και άσχημοι.

Ένας περιπλανώμενος Άγιος θεραπεύει την τύφλωση τους με νερό από μια ιερή πηγή, αλλά με την πρώτη ματιά που ρίχνει ο ένας στον άλλο αντιλαμβάνονται την πραγματική τους εικόνα. Αδυνατούν να το χωνέψουν και έτσι αποφασίζουν να χωρίσουν για πάντα.

Ο Μάρτιν πηγαίνει να εργαστεί για τον σιδερά Τίμμυ Σμιθ και προσπαθεί να αποπλανήσει την μνηστή του, Μόλυ, αλλά εκείνη τον απορρίπτει με απέχθεια.

Ο Μάρτιν και η Μαίρη, επειδή δεν εκτίμησαν το δώρο του Αγίου, χάνουν και πάλι την όρασή τους. Όταν ο Άγιος επιστρέφει να παντρέψει τον Τίμμυ και τη Μόλυ, προσφέρεται να θεραπεύσει την τύφλωση τους για δεύτερη φορά. Τότε ο Μάρτιν και η Μαίρη θα βρεθούν μπροστά σε μια μεγάλη απόφαση. Θα προτιμήσουν να βλέπουν τον κόσμο γύρω τους ή να τον φαντάζονται;

Μικρό βιογραφικό του συγγραφέα

Ο John Millington Synge έζησε μόνο 38 χρόνια (1871 – 1909). Αν και πέθανε πρόωρα, ενώ η τέχνη του εξελισσόταν γοργά και χωρίς διακοπή, το έργο του -που λογαριάζεται πλάι στα πιο διαλεχτά επιτεύγματα του 20ου αιώνα- τον καθιέρωσε ως τον κορυφαίο δραματουργό της Ιρλανδίας. Σπούδασε στο Τρίνιτι Κόλετζ του Δουβλίνου, όπου αργότερα θα σπουδάσει και ο Σάμουελ Μπέκετ, του οποίου  θεωρείται και δάσκαλος στη θεατρική γραφή. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του γνώρισε στο Παρίσι τον μελλοντικό νομπελίστα, Ιρλανδό ποιητή Γέιτς. Με την προτροπή του, ο Σύνγκ θα γυρίσει πίσω για να ζήσει ανάμεσα στους Ιρλανδούς αγρότες και να ασχοληθεί με τη ζωή του Ιρλανδικού χωριού. Η φιλία και η συνεργασία των δύο πνευματικών Ιρλανδών θα αλλάξει ριζικά όλη τη ροή του Ιρλανδικού θεάτρου αλλά και της Ιρλανδικής λογοτεχνίας. Γνωστότερα έργα του: “In the Shadow of the Glen” (1903), “Riders to the Sea” (1904), “The Well of the Saints” (1905), “The Aran Islands” (1907), “The Playboy of the Western World” (1907), “The Tinker’s Wedding” (1908), “Poems and Translations” (1909), “Deirdre of the Sorrows” (1910), “In Wicklow and West Kerry” (1912).

Η εταιρεία Θεάτρου «ΟΙΣΤΡΟΣ»

Συστάθηκε το 2010, με αφορμή την παράσταση του Νίκου Τσιφόρου «Η Πινακοθήκη των Ηλιθίων», η οποία παρουσιάστηκε στο «Studio Μαυρομιχάλη» τη σεζόν 2010-2011 και σε περιοδεία το ίδιο καλοκαίρι. Η εταιρεία Θεάτρου «ΟΙΣΤΡΟΣ» αποφάσισε να δημιουργήσει τη συγκεκριμένη ομάδα με σκοπό τη συσπείρωση νέων καλλιτεχνών και τον πειραματισμό με διαφορετικά είδη θεάτρου.

Σκηνοθεσία: Γιάννης Μιχαλόπουλος

Μετάφραση – Επιμέλεια Κειμένου: Γιάννης Μιχαλόπουλος – Μαργαρίτα Καστρινού

Σκηνικά – Κοστούμια: Κέλλυ Βαρσάνη

Φωτισμοί: Βασίλης Κλωτσοτήρας

Πρωτότυπη Μουσική: Άννα Στερεοπούλου

Παίζουν: Ιώ Ασηθιανάκη

Χρήστος Θεοχαρόπουλος

Μαργαρίτα Καστρινού

Γιάννης Μίνως

Γιάννης Μιχαλόπουλος

Θέατρο «Μεταξουργείο»

Ακαδήμου 14-16

www.metaxourgeio.com

Ημέρες & Ώρες Παραστάσεων: Κάθε Παρασκευή και Σάββατο, στις 9.30μ.μ.

Εισιτήρια: 15 € (κανονικό) | 10 € (φοιτητικό)

Τηλέφωνο: 210.5234.382